Ngày 29/5/2023, tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 5, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Mở đầu phiên thảo luận, Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. 

Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam tại phiên thảo luận

Báo cáo của Đoàn giám sát nêu rõ, công tác huy động nguồn lực phòng, chống dịch đã được thực hiện chủ động, góp phần kịp thời đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống dịch, mang lại hiệu quả tích cực trong bối cảnh khó khăn, cấp bách của đại dịch.

Đến 31/12/2022, tổng nguồn lực đã được huy động để trực tiếp phục vụ công tác phòng, chống dịch là hơn 236 nghìn tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước là trên 189 nghìn tỷ đồng, huy động từ các nguồn viện trợ (chủ yếu là vaccine), tài trợ là trên 47 nghìn tỷ đồng. Công tác quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán các nguồn lực huy động để phục vụ cho công tác phòng chống dịch về cơ bản đã được thực hiện bảo đảm đúng quy trình, thủ tục, thực hiện theo các chủ trương, chính sách đã ban hành.

Hoạt động của y tế cơ sở và y tế dự phòng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân và đã được minh chứng trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo cũng nhấn mạnh nhiều khó khăn trong việc phân bổ, quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán nguồn lực từ ngân sách Nhà nước; còn xảy ra sai phạm trong mua sắm ở nhiều mức độ khác nhau, có vụ việc đến mức phải xử lý hình sự… Ngoài ra, đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng còn chưa thỏa đáng, chưa tương xứng với quan điểm “y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng”. 

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Trần Văn Khải, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam đề nghị Đoàn Giám sát của Quốc hội làm nổi bật hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư và của cá nhân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng như lời kêu gọi của Tổng Bí thư gửi đến các chiến sĩ, nhân dân, đồng bào cả nước và nước ngoài. Đây là cơ sở chính trị để triển khai các chiến lược và chính sách khác trong công cuộc phòng, chống đại dịch COVID-19...

Tại trang 3, khoản b, mục 1 về Quản lý, sử dụng nguồn lực huy động được có nêu: "Việc thanh quyết toán kinh phí phòng chống dịch từ ngân sách Nhà nước trong và sau giai đoạn cao điểm phòng, chống dịch còn chậm trễ, phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc chưa được giải quyết kịp thời, dứt điểm". Như vậy nội dung chỉ có đánh giá về nguồn ngân sách Nhà nước, chưa có có đánh giá về việc thanh quyết toán kinh phí huy động từ nguồn lực ngoài ngân sách.

Do đó, đại biểu đề nghị Báo cáo giám sát cần yêu cầu Chính phủ báo cáo bổ sung, tổng hợp, nêu rõ kết quả quản lý, sử dụng và thanh quyết toán đối với nguồn lực huy động từ nguồn ngoài ngân sách Nhà nước. Đồng thời, Nghị quyết của Quốc hội nêu rõ hơn thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm hết sức cụ thể. Đặc biệt là kiến nghị những giải pháp để tháo gỡ các vướng mắc, trọng tâm là việc thanh quyết toán, xác lập giá trị tài sản sở hữu toàn dân để nhanh chóng quản lý, tránh lãng phí các nguồn lực đã huy động được.

Trong phiên họp buổi chiều, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định tiếp tục điều hành nội dung phiên họp tiếp tục thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng./.