Phiên họp buổi chiều hội nghị toàn quốc lần thứ nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khoá XV
Tiếp tục chương
trình làm việc, chiều ngày 06/9/2023, tại Nhà Quốc hội, dưới sự
điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Hội nghị toàn quốc lần thứ
nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khoá XV tiếp tục nghe các báo cáo
tóm tắt tham luận. Hội nghị được tổ chức tại phòng họp Diên Hồng và kết nối trực tuyến với 62 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Đồng chí Nguyễn Khắc Định, Phó
Chủ tịch Quốc hội điều hành phiên họp
Tại
phiên họp, Hội nghị nghe đại diện một số các Bộ, ngành, địa phương báo cáo tóm
tắt tham luận về: Tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15
và triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh các tháng cuối năm 2023 và
năm 2024 thuộc lĩnh vực Bộ Tài chính; việc triển khai Luật Khám bệnh, chữa
bệnh, Nghị quyết số 80/2023/QH15 về việc tiếp tục thực hiện một số chính sách
trong phòng, chống dịch COVID-19 và sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên
liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực từ ngày 01/01/2023 đến ngày 31/12/2024;
công tác chuẩn bị triển khai Nghị quyết 99/2023/QH15 của Quốc hội giám sát
chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng,
chống dịch COVID-19, việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở; về
tình hình tổ chức triển khai và chuẩn bị tổ chức triển khai luật, nghị quyết của
Quốc hội thuộc lĩnh vực Bộ kế hoạch và Đầu tư; về kết quả chủ yếu và những
bài học kinh nghiệm trong triển khai thực hiện quy định trong các nghị quyết của
Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; công
tác chuẩn bị triển khai Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số
cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; về tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch
số 81/KH-UBTVQH15 và triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh các tháng
cuối năm 2023, năm 2024 thuộc lĩnh vực tài chính, ngân sách; về
yêu cầu và những nội dung chủ yếu trong công tác triển khai Nghị quyết số
96/2023/QH15 về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ
chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn.

Đại biểu
Trần Văn Khải, Ủy viên Thường trực Ủy ban KHCN và MT
của Quốc
hội, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam
Phát biểu bế mạc mạc Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội
Vương Đình Huệ đã nêu: Trong nửa đầu nhiệm kỳ, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc
hội Khóa XV đã ban hành 1.010 văn bản, gồm 23 luật, 101 nghị
quyết của Quốc hội, 04 pháp lệnh và 882 nghị
quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết có
chứa quy phạm pháp luật được ban hành đã bám sát Kết luận 19 của Bộ Chính trị
và Kế hoạch 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chương trình xây dựng pháp luật
toàn khóa; đồng thời, rất linh hoạt, sáng tạo, phản ứng nhanh nhạy trước yêu cầu
thực hiện nhiệm vụ kép, vừa phòng, chống dịch Covid-19, vừa phục hồi, phát triển
kinh tế xã hội, đáp ứng từng bước xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ,
thống nhất, công khai, minh bạch, ổn định, khả thi, với mục tiêu kiến tạo phát
triển nhanh, bền vững đất nước và hội nhập quốc tế; đồng thời, đã thử nghiệm
ban hành nhiều nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù của các địa
phương, lĩnh vực. Chất lượng các luật, nghị quyết được nâng lên, trên cơ sở
tuân thủ quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, được chuẩn bị “từ sớm,
từ xa”, có sự phân công, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính
phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân
tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các Ban, bộ ngành Trung ương, địa phương và sự
tham gia rộng rãi, hiệu quả của các tầng lớp Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp
trong và ngoài nước.

Đồng chí Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội phát
biểu bế mạc hội nghị
Để
đẩy mạnh, triển khai hiệu quả các luật, nghị quyết của Quốc hội đồng chí Chủ tịch
Quốc hội đề nghị tập trung vào các nhiệm vụ:
Một là, tiếp
tục quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng tại Văn kiện Đại hội
XIII, các nghị quyết, kết luận của Trung ương, nhất là Nghị quyết 27 Hội nghị
Trung ương 6 khóa XIII và Kết luận 19 của Bộ Chính trị. Siết chặt kỷ luật, tăng
cường kỷ cương, trách nhiệm trong công tác tổ chức thi hành luật, nghị quyết của
Quốc hội, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị. Thực
hiện nghiêm các kết luận, nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH, kiến nghị của các cơ
quan của Quốc hội qua giám sát để nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành
pháp luật. Tiếp tục xác định thi hành pháp luật là nhiệm vụ quan trọng, thường
xuyên của Chính phủ, các ngành, các cấp, các cơ quan, tổ chức trong hệ thống
chính trị cả ở Trung ương và địa phương; bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng
và tổ chức thi hành pháp luật.
Hai là, Chính phủ cần phát huy hơn
nữa vai trò, trách nhiệm tổ chức thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc
hội; tập trung chỉ đạo quyết liệt, bảo đảm nguồn lực và các điều kiện cần thiết
cho công tác thi hành pháp luật; rà soát, ban hành theo thẩm quyền hoặc chỉ đạo
các Bộ, cơ quan ngang Bộ theo lĩnh vực phụ trách kịp thời ban hành kế hoạch triển
khai thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua; kịp thời hướng dẫn,
có giải pháp xử lý hiệu quả các vấn đề đang có vướng mắc, bất cập, bảo đảm đáp ứng
yêu cầu của thực tiễn và đúng quy định của luật, nghị quyết, đặc biệt là trong
việc triển khai các nhiệm vụ, các quy định mới được xác định tại các luật, nghị
quyết rất quan trọng như: Luật Đấu thầu; Luật Giá; Luật Giao dịch điện tử; Luật
Hợp tác xã; Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển
TP.HCM… Tăng cường, đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo hướng có
trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng đối tượng, nội dung, địa bàn, nhất là đối
với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ba là, có giải pháp quyết liệt
hơn nữa, khắc phục tình trạng nợ đọng, chậm ban hành văn bản quy định chi tiết,
hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết; đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng
các văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống
nhất của các văn bản do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng
cơ quan ngang Bộ và chính quyền địa phương ban hành. Tập trung hoàn thành việc
ban hành, bảo đảm chất lượng 83 văn bản quy định chi tiết thi hành các luật,
nghị quyết quy phạm pháp luật của Quốc hội khóa XV, đặc biệt là các văn bản quy
định chi tiết luật, nghị quyết đã có hiệu lực pháp luật; chậm nhất trong tháng
9/2023 phải hoàn thành xây dựng, ban hành 02 nghị định quy định chi tiết thi
hành Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố
Hồ Chí Minh. Đối với 08 luật có hiệu lực thi hành trong năm 2024, khối lượng
văn bản quy định chi tiết dự kiến ban hành rất lớn (68 văn bản), đề nghị Chính
phủ có kế hoạch cụ thể, sắp xếp thứ tự ưu tiên hợp lý, đầu tư nguồn lực để xây
dựng, ban hành đầy đủ, chất lượng các văn bản, bảo đảm có cùng hiệu lực với thời
điểm có hiệu lực của luật, nghị quyết, nhất là với luật có hiệu lực từ ngày
01/01/2024.
Bốn là, thực hiện nghiêm túc việc
rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo yêu cầu tại Nghị quyết về Kỳ họp
thứ 5, Quốc hội khóa XV, kịp thời phát hiện các quy định qua thi hành có phát
sinh vướng mắc, cản trở, mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập để sửa đổi, bổ sung
theo thẩm quyền hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản quy phạm
pháp luật, báo cáo Quốc hội kết quả rà soát tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023).
Nâng cao hiệu quả, chất lượng, tăng cường công tác kiểm tra văn bản quy phạm
pháp luật gắn với theo dõi, đôn đốc, kiểm tra trách nhiệm tổ chức thi hành pháp
luật của các Bộ, ngành, địa phương; hoàn thiện cơ sở pháp lý về xử lý trách nhiệm
và xử lý nghiêm, kịp thời tổ chức, cá nhân để xảy ra sai phạm trong xây dựng,
ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Năm là, đẩy mạnh phân cấp, phân
quyền hợp lý đi đôi với tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát; khắc phục kịp
thời, hiệu quả tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận
cán bộ, công chức, xử lý nghiêm các vi phạm. Tăng cường cải cách hành chính, nhất
là thủ tục hành chính, kiểm soát chặt chẽ việc ban hành thông tư, văn bản hướng
dẫn, không để làm phát sinh thủ tục, “giấy phép con”, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ
thuật mới không phù hợp, thiếu tính khả thi; chấm dứt việc sử dụng
hình thức văn bản hành chính để đặt ra thủ tục, yêu cầu
khác với quy định của pháp luật.
Sáu là, tập trung hoàn thành
chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, 2024 theo Nghị quyết 89 của Quốc
hội gắn với việc tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các nhiệm vụ lập pháp
còn lại của nhiệm kỳ, các giải pháp, yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt
động xây dựng pháp luật theo Kết luận số 19 của Bộ Chính trị và Kế hoạch 81 của
UBTVQH. Đặc biệt, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh các tháng cuối năm 2023
và năm 2024 rất lớn; nhiều dự án có nội dung phức tạp. Do đó, các cơ quan cần
tuân thủ nghiêm túc quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong
lập đề nghị và xây dựng các dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết; không đề
nghị bổ sung dự án, dự thảo vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh ở thời điểm
sát kỳ họp Quốc hội, trừ trường hợp thực sự cần thiết, cấp bách, đã có kết luận
của cơ quan có thẩm quyền. Tập trung thời gian, nguồn lực soạn thảo, bảo đảm chất
lượng và sự thống nhất giữa các Bộ, ngành có liên quan trước khi trình Quốc hội,
Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quán triệt nghiêm yêu cầu tại Nghị quyết 27 của Đảng
về việc: “Những vấn đề thực tiễn đòi hỏi, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là
đúng, có sự thống nhất cao thì kiên quyết thực hiện; những vấn đề chưa rõ, còn
nhiều ý kiến khác nhau thì tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, thực hiện
thí điểm khi cơ quan có thẩm quyền cho phép; những chủ trương đã thực hiện,
nhưng không phù hợp thì nghiên cứu điều chỉnh, sửa đổi kịp thời”.
Bên
cạnh đó, cần khẩn trương rà soát, kiến nghị bổ sung nhiệm vụ lập pháp để kịp thời
thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, tiếp tục hoàn thiện đồng bộ thể chế
phát triển, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCNVN; chú trọng thể chế
hóa và triển khai thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng về chống tiêu cực
trong công tác xây dựng pháp luật; không để xảy ra tình trạng “tham nhũng
chính sách”, “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong xây dựng, ban hành văn bản
quy phạm pháp luật.
Bảy là, tiếp tục nâng cao tính chủ
động, trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trong
việc theo dõi, đôn đốc và giám sát Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan tổ
chức triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội; chú trọng giám sát việc ban
hành văn bản quy định chi tiết, coi đây là nhiệm vụ quan trọng cần tiến hành
thường xuyên; chủ động theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, nghị quyết
giám sát, chất vấn của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, kiến nghị giám sát
của các cơ quan của Quốc hội về việc thực hiện các luật, nghị quyết trong các
lĩnh vực cụ thể. Tăng cường phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo xây dựng, thực
hiện kế hoạch ban hành văn bản quy định chi tiết để bảo đảm các văn bản này được
ban hành đầy đủ, kịp thời và có hiệu lực cùng với luật, nghị quyết. Chủ động phối
hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong quá trình soạn thảo, thẩm tra, chỉnh
lý dự án luật, nghị quyết; kiểm soát việc thực hiện nghiêm yêu cầu “dự thảo văn
bản quy định chi tiết phải được chuẩn bị và trình đồng thời với dự án luật,
pháp lệnh”.
Tám là, các Đoàn ĐBQH và các vị
ĐBQH tiếp tục đẩy mạnh giám sát công tác thi hành pháp luật, triển khai các luật,
nghị quyết của Quốc hội tại địa phương; quan tâm giám sát việc ban hành và tổ
chức thực hiện văn bản quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội;
đồng thời, tiếp tục dành thời gian thỏa đáng để nghiên cứu, tham vấn ý kiến của
các cơ quan, tổ chức ở địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học và cử tri để
tham gia đóng góp ý kiến có chất lượng, đề xuất giải pháp thiết thực trong quá
trình xây dựng, hoàn thiện và thực thi các luật, nghị quyết của Quốc hội. Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận tiếp tục tăng cường
và thực hiện hiệu quả hoạt động giám sát và phản biện xã hội; nghiên cứu, hoàn
thiện cơ chế để phát huy hơn nữa vai trò giám sát của Nhân dân đối với công tác
xây dựng, ban hành và thực thi văn bản quy phạm pháp luật.
Chín là, HĐND và UBND các cấp, đặc
biệt là tại các địa phương thực hiện thí điểm theo các nghị quyết của Quốc hội
tiếp tục nâng cao tính chủ động, trách nhiệm và sáng tạo, linh hoạt trong tổ chức
thực hiện quy định pháp luật ở địa phương; huy động sự vào cuộc của các cơ
quan, ban ngành, sự ủng hộ và đồng hành của các tầng lớp Nhân dân ở địa phương,
phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành ở trung ương; đề ra lộ trình, giải pháp triển
khai phù hợp, ban hành kịp thời các đề án, quy định, thực hiện nghiêm túc các
nhiệm vụ của chính quyền địa phương trong triển khai nghị quyết của Quốc hội;
phát hiện sớm những bất cập trong quá trình thực hiện ngay từ cấp cơ sở để kiến
nghị sửa đổi cho phù hợp, tháo gỡ vướng mắc, khơi thông những nút thắt thể chế
để thúc đẩy phát triển, phát huy ý nghĩa, tác dụng thiết thực của các chính
sách do Quốc hội ban hành...